Jak prawidłowo karmić szczeniaka, a jak zbilansować dietę dorosłego psa?

Prawidłowe żywienie psów wymaga od opiekuna fachowej wiedzy, zwłaszcza że ilość i jakość posiłków zmienia się ze względu na wiek i rasę psów. Największa różnica w diecie jest widoczna między karmieniem szczeniaka a dorosłego psa. W pierwszym przypadku niedobór lub nadmiar elementów odżywczych prowadzi do wad rozwojowych, u dorosłych natomiast do otyłości i problemów ze zdrowiem.

Spis treści:

• Potrzeby żywieniowe psów
• Karmienie szczeniaka – co powinien jeść na początku?
• Posiłki szczenięcia w nowym domu
  • Karmienie gotową karmą
  • Samodzielne przygotowanie posiłku dla szczeniaka
  • Suplementy diety w okresie wzrostu psa
  • Miseczka i odpowiednie miejsce do karmienia
  • Jak często karmi się szczeniaka?
  • Żywienie młodego psa
• Karmienie dorosłego psa
  • Sucha karma
  • Karma półwilgotna
  • Karma wilgotna
  • Smakołyki dla psa
• Psy po sterylizacji i kastracji – co powinny jeść?
• Podsumowanie

Potrzeby żywieniowe psów

Psy są zwierzętami mięsożernymi, ale nie wyłącznie. Choć ich dieta powinna być przede wszystkim bogata w białko, musi zawierać też inne istotne składniki jak np. kwasy tłuszczowe oraz minerały. Niedobór mikroelementów lub nadmiar powoduje niewłaściwy rozwój kości, co prowadzi do problemów ortopedycznych oraz wad rozwojowych. Prawidłowe karmienie dorosłego psa ma bezpośredni wpływ na jego zdrowie i dobrą kondycję, więc nie można bagatelizować prawidłowo zbilansowanej diety dla psa na żadnym etapie jego życia.

Karmienie szczeniaka – co powinien jeść na początku?

Dla szczenięcia właściwym pokarmem jest po urodzeniu tzw. siara, a później mleko matki. To wystarcza pieskowi do 4 tygodnia życia, bo mleko zaspokaja w całości zapotrzebowanie kaloryczne, zawiera odpowiednie hormony, enzymy oraz przeciwciała chroniące młody organizm przed drobnoustrojami. W skrajnych przypadkach np. gdy szczenię wcześniej straci matkę lub je odrzuci, nie można podawać w zastępstwie mleka krowiego. To prowadzi do biegunki i śmierci z odwodnienia. Podaje się mleko modyfikowane według proporcji zaleconych przez lekarza weterynarii. Po upływie miesiąca można zacząć dokarmianie każdego szczenięcia innym pożywieniem. Początkowo podaje się je w niewielkich ilościach, równolegle z karmieniem przez matkę lub mlekiem modyfikowanym. Ma to na celu stopniowe przyzwyczajanie malucha do pokarmu stałego, by jego układ pokarmowy zaczął się powoli adaptować do nowych warunków. Całkowite zaprzestanie karmienia przez sukę wypada około 6-8 tygodnia życia. Wtedy porcje pokarmu stałego muszą zaspokoić wszystkie potrzeby szczeniaka, ale jeśli wcześniej był przyzwyczajony do innej karmy niż mleko, powinno się to odbyć bez większych komplikacji.

Posiłki szczenięcia w nowym domu

Szczeniak po odstawieniu od matki zazwyczaj trafia do nowego domu. Posiłki, jakie tam otrzyma, powinny być na początku takie same jak w poprzednim miejscu. Zabezpiecza to maluszka przed rozstrojem żołądka. Dopiero potem można powoli zmodyfikować dietę. Należy przy tym tak ją zbilansować, by zawierała wszystkie niezbędne składniki do prawidłowego wzrostu, co wbrew pozorom nie jest takie proste. Choć ilość pokarmu dla szczeniaka jest niewielka w porównaniu do dorosłego psa, to zawartość składników odżywczych powinna być znacznie większa. Szczeniak ma większe zapotrzebowanie na energię, a potem wraz z nabywaniem przez niego masy, te wymogi się obniżają. Trzeba jednak pamiętać, że kaloryczność pokarmu przyspiesza wzrost, jeśli jest on zbyt szybki, może prowadzić do wad rozwojowych lub przekarmienia i nadwagi u szczeniaka. To z kolei powoduje rozwój wielu niebezpiecznych dla psa chorób, więc nigdy nie należy dopuścić do takiej sytuacji. W zależności od rasy, a tym samym wielkości, jaką osiągnie szczenię, gdy dorośnie, są różne zapotrzebowania na karmę. Mały bernardyn pochłonie jej całkiem sporo, a inaczej będzie z rasami drobnych psów.

Karmienie gotową karmą

Na rynku istnieje wiele karm dla szczeniąt, które mają odpowiedni skład i konsystencję w sam raz dla mlecznych ząbków. Trzeba być jednak świadomym, że dieta małego psa jest tak wymagająca, że nie zaspokoi się jej jednym produktem. Musi być balans między poszczególnymi aminokwasami, będącymi budulcem dla młodego organizmu. Proporcje składników zawierających białko muszą być równe, oraz strawne dla psa. Trzeba też uwzględnić składniki zawierające tłuszcze oraz węglowodany. Szczenię w mleku matki otrzymuje około 35% białka i początkowo po przejściu na inny pokarm te ilości powinny być zachowane w stosunku do suchej masy karmy. Potem do około 14 tygodnia utrzymuje się poziom 25% białka, a w ostatniej fazie wzrostu do 20% białka. Tłuszcze zawierające kwasy nienasycone powinny obejmować około 8,5% w suchej masie karmy. Pierwiastki, o których trzeba pamiętać to przede wszystkim fosfor i wapń, ale zarówno niedobór, jak i nadmiar wapnia jest groźny dla szczenięcia. Zbyt szybka mineralizacja jego kości powoduje przedwczesne twardnienie, co prowadzi m.in. do dysplazji bioder i zwyrodnień stawów. Na szczęście przygotowując mieszankę z gotowej karmy wysokiej jakości, wystarczy trzymać się wskazówek i czytać etykiety, by dostosować kalorie i składniki odżywcze do wieku i rasy.

Samodzielne przygotowanie posiłku dla szczeniaka

Domowe karma dla szczeniaka jest trudniejsza do serwowania, bo trzeba samodzielnie skomponować pełnowartościowy posiłek, opierając się na swojej wiedzy i wskazówkach fachowców. Nie jest to jednak niemożliwe i niektórzy opiekunowie wolą podawać własną karmę. W tym przypadku powinno się przede wszystkim zapewnić wiele rodzajów aminokwasów obecnych tylko w wysokojakościowym mięsie oraz podrobach, a nie w białku roślinnym.

Suplementy diety w okresie wzrostu psa

W przypadku posiłków dla szczeniaka przygotowanych w domu, można wzbogacać dietę suplementami, by dostarczyć wszystkie niezbędne minerały. Gotowe karmy mają już zawarte pierwiastki, w tym m.in. w miedź, wapń i potas. Nadmiar wapnia może pogarszać wchłanialność pozostałych składników mineralnych oraz powodować inne problemy ze zdrowiem, więc nie ma sensu dodawać preparatów mineralnych do kupnej karmy.

Miseczka i odpowiednie miejsce do karmienia

Prócz kwestii diety dla szczeniaka ważna jest dla niego nauka prawidłowego jedzenia. Mały piesek może być początkowo nieporadny, wpadać pyszczkiem do miski lub ją przewracać. Z tego względu pojemnik na karmę nie może być zbyt wysoki ani zbyt lekki, by nie ślizgał się po podłodze. Pyszczek najlepiej wytrzeć mu po posiłku, bo psiak może zanurzać go w całości w jedzeniu. Nawet gdy szczeniak jest bardzo mały i chodzi dość nieporadnie, jego miseczka nie powinna być wkładana do legowiska dla psa, by nie nabrał nieodpowiednich nawyków oraz nie brudził swojego posłania.

Jak często karmi się szczeniaka?

Częstotliwość podawania posiłków szczeniakowi jest o wiele wyższa niż u dorosłego psa. Psie dziecko powinno dostawać małe porcje 5-6 razy dziennie do 8 tygodnia życia. Od 3 miesiąca życia należy zmniejszyć do 4 porcji na dobę. Specjaliści zalecają, by od 5 miesiąca zmniejszyć porcję do 3 na dobę. Od 7 miesiąca dwie porcje dziennie w zupełności wystarczą do prawidłowego rozwoju młodego psa, chyba że mamy do czynienia z rasą psów dużych.

Żywienie młodego psa

Okres szczenięcy kończy się około 9 miesiąca dla psa rasy małej, trochę później dla dużej, ale nadal dieta bardzo młodego psa różni się od tej, która jest dedykowana dorosłemu. Choć znacznie zmniejsza się ilość białka oraz kalorii, a także częstotliwość karmienia, dopiero po osiągnięciu dojrzałości można skutecznie ustalić ilość i jakość posiłku, by nie przekarmić swojego pupila.

Karmienie dorosłego psa

Pies dorosłość osiąga w zależności od rasy. U dużych i olbrzymich ras, nastąpi to dopiero po 18-24 miesiącach. Psy ras mniejszych dorosłość mogą już osiągnąć po 10 miesiącach. O wiele łatwiej karmić dorosłego psa, bo jest już w pełni ukształtowany stąd mniejsze ryzyko niedoborów. Ponadto zmniejsza się częstotliwość karmienia od 1 do 2 posiłków dziennie. Powinno być ono o stałej porze. Nigdy nie należy karmić psa na żądanie, bo może starać się najeść „na zapas”. Apetyt futrzaka może wzrastać wraz z konkurencją, więc jeśli posiłki spożywane są w grupie, trzeba uważać, by psiaki sobie nawzajem nie wyjadały. Po karmieniu należy zawsze umożliwić oddalenie się naszemu pupilowi na legowisko dla psa. Przed spacerem powinno się odczekać co najmniej 30 minut, bo w innym przypadku pies może zwymiotować posiłek.

Sucha karma

Karmienie suchą karmą, która zawiera tylko 10% wody, ogranicza rozwój bakterii w organizmie, przy czym kompozycja jest tak zbilansowana, że nie trzeba się martwić, że pupilowi zabraknie jakichś składników odżywczych. Warunkiem jest jednak wybór i zakup właściwego produktu. Jeśli pies ma być karmiony wyłącznie suchą karmą, powinna być ona dokładnie dopasowana do rasy i wielkości psa. Nigdy nie można też zapomnieć o dostępie do świeżej wody.

Karma półwilgotna

Produktem pośrednim jest karma o zawartości wody na poziomie 20%. Jej zaletą jest to, że łatwiej psiak ją trawi i jest bardziej apetyczna dla niego. Dość łatwo zapewnić właściwą dietę za jej pomocą, bo w sprzedaży są odpowiednio zbilansowane porcje przeznaczone na poszczególne posiłki. Mankamentem mogą być sztuczne dodatki np. barwniki, więc przed zakupem warto zapoznać się ze składem karmy.

Karma wilgotna

Długi termin do spożycia karmy wilgotnej zapewnia proces sterylizacji. Choć zawartość wody sięga w niej do 80%, jest odporna na psucie. By taki posiłek można było uznać za pełnowartościowy, musi być w nim też duża zawartość dobrej jakości mięsa. Taka karma polecana jest szczególnie dla psich niejadków, bo jest najbardziej apetyczna dla zwierzaków i łatwo ją trawią. Niestety, jest to najdroższy rodzaj psiego jedzenia, który przy dużej rasie o wysokich potrzebach kalorycznych może okazać się bardzo nieekonomiczny.

Smakołyki dla psa

Nigdy nie należy podawać smakołyków ze stołu, bo pies uczy się w ten sposób złych nawyków. Istnieje szereg przekąsek dedykowanych dla futrzaka, od psich ciasteczek, wędzonych przysmaków, po różnego rodzaju kostki czy kawałki skóry wieprzowej. Dla szczeniaka mogą być one ulgą dla swędzących zębów, a dla dorosłego psa zajęciem, gdy się nudzi. Zaletą jest to, że nasz pupil może zanieść taki gryzak na legowisko dla psa i swobodnie je rzuć, bo jest ono tak wypreparowane, by się nie popsuło.

Psy po sterylizacji i kastracji – co powinny jeść?

Potrzeby kaloryczne psiaka po zabiegu są niższe, więc bez odpowiednio dobranej diety można łatwo doprowadzić do otyłości zwierzęcia. Gospodarka hormonalna ulega u niego zmianie, a tym samym metabolizm zwalnia. Na rynku są gotowe produkty przeznaczone dla zwierząt po sterylizacji i odpowiedzialny opiekun zmieni dietę zgodnie z nowymi potrzebami psa.

Podsumowanie

Jednym z najważniejszych elementów świadczących o troskliwej opiece nad psem jest jego właściwe karmienie zarówno pod względem potrzeb kalorycznych, jak i częstotliwości. Nigdy nie należy ulegać prośbom psa o jedzenie. Zdrowiu naszego pupila, a także jego dobremu samopoczuciu najbardziej służą stałe godziny karmienia. W przypadku szczeniąt pokarm jest wysoce kaloryczny oraz podawany często. Dorosły pies ma mniejsze wymagania, ale nie ma uniwersalnych zasad, bo każda rasa może mieć inne potrzeby, które należy poznać.