Bernardyn – czujny stróż i lojalny towarzysz

img-responsive

Bernardyny to jedna z największych ras psów. Ma posturę niedźwiedzia, ale łagodny charakter. Wysoki koszt utrzymania bernardyna rekompensuje jego opiekuńcza postawa wobec domowników, bo jest to nie tylko wspaniały pies towarzyszący, ale też czujny stróż przewidujący niebezpieczeństwa.

Spis treści:

Waga
Pies: 64 - 82 kg (duże okazy 100kg),
Suka: 54 - 64 kg
Wysokość w kłębie
Pies: 70 - 90 cm,
Suka: 65 - 80 cm
Kraj pochodzenia Szwajcaria
Długość życia 8 - 10 lat
Charakter łagodny, przyjacielski, czujny stróż i troskliwy opiekun słabszych w stadzie, nieufny wobec obcych, potrzebuje bliskiego kontaktu z opiekunem

Pochodzenie i historia bernardynów

Ten olbrzymi pies, jakim jest bernardyn, wywodzi się prawdopodobnie od psów wykorzystywanych w celach bojowych w starożytnym Rzymie. Miały one towarzyszyć legionom w podboju Europy i dotarły na teren dzisiejszej Szwajcarii, gdzie skrzyżowano je z lokalnymi rasami. To zapoczątkowało dwie nowe, a jej masywniejsza i cięższa odmiana dała początek hodowli bernardyna oraz nowofundlanda. W X wieku w okolicach Aosty na przełęczy powstał klasztor i schronisko dla podróżujących przez góry. Tam wpierw hodowano krótkowłosych przodków bernardynów. Psy te służyły mnichom do obrony przed bandytami, drapieżnikami, a z czasem odkryto ich niezwykły talent do przewidywania lawin oraz odnajdywania zasypanych śniegiem ludzi. Rasa w XIX wieku zaczęła ulegać degeneracji, ze względu na braki spowodowane zdziesiątkowaniem stada przez burzę. Z tego powodu dochodziło do krzyżowania ze zbyt bliskim pokrewieństwem. Dlatego mnisi wprowadzili do hodowli nowofundlanda i dzięki temu rasa bernardynów została genetycznie wzmocniona, a także zyskała odmianę długowłosą. W górach było to jednak niepraktyczne, bo śnieg przyczepiał się do sierści i uniemożliwiał psom wykonywanie ich pracy. Dlatego przebywały raczej w dolinach jako stróże i psy towarzyszące. Dzięki staraniom kynologa Heinricha Schumachera, wieloletniego hodowcy tych psów, uznano rasę, ustalono pierwszy wzorzec w 1887 roku i nazwano bernardynami. W Polsce pojawiły się dopiero w latach 50. XX w. i były to psy wywodzące się z linii włoskiej.

Nazwa rasy

Psy zostały nazwane rasą św. Bernardyna ze względu na miejsce, w którym były hodowane. Wielka Przełęcz w Alpach po powstaniu tam klasztoru kanoników regularnych nazwano Wielką Przełęczą św. Bernardyna. Właśnie to miejsce można śmiało nazwać miejscem ostatecznego powstania i ugruntowania się tej rasy. Dzięki oddanej służbie i ratowaniu życia ofiarom lawin niezmiennie kojarzy się właśnie z górami.

Ciekawostki

Ekspedycja ratunkowe bernardynów polegały dawniej na wypuszczeniu przez mnichów czterech psów. Gdy znajdowały ofiarę lawiny, jeden z nich wracał do klasztoru, by sprowadzić pomoc, natomiast trzy pozostawały, by ogrzać wyziębionego wędrowca i pobudzić do życia lizaniem. Nie jest też legendą baryłka rumu przytroczona do obroży. Miała ona służyć jako pierwsza pomoc w przywróceniu krążenia i odczuciu ciepła. Dziś do ratownictwa nie są już wykorzystywane bernardyny, tylko retrievery oraz nowofundlandy.

Wygląd psów rasy bernardyn

Ta rasa należy do molosów odznaczający się masywną sylwetką i dużym ciężarem. – rekordzista ważył 134 kg. Olbrzymia głowa o opadających uszach, oczy głęboko osadzone w czarnych symetrycznych obwódkach i łagodny wyraz szerokiego pyska to cechy charakterystyczne dla bernardyna.

Rodzaj sierści

Bernardyn występuje w dwóch odmianach – krótkowłosej oraz długowłosej. W pierwszym przypadku wierzchnia sierść jest gęsta, gładka i przylegająca. Ma dużą ilość podszerstka, tylne kończyny zdobią portki, a gęsty, gruby ogon wieńczy całość. Bernardyn z długim włosem ma sierść lekko falistą lub prostą i również obfity podszerstek, chroniący przed górskim zimnem. Na przednich łapach tworzą się pióra z długiego włosa, a na tylnych portki. Ogon jest u odmiany długowłosej bardzo bujny, skierowany w dół.

Umaszczenie

Bernardyny są maści tricolor. Barwy mogą się rozkładać w różnych proporcjach z przewagą jednej: bieli, brązu lub mahoniu. Czerń występuje na uszach oraz tworzy obwódki wokół oczu, natomiast biel obejmuje kufę, klatkę piersiową razem z kryzą na szyi na łapach oraz na zakończeniu ogona. Pozostałe partie ciała obejmują odcienie brązu i miedzi.

Zdrowie u bernardynów

Jak każda rasa psów o dużym ciężarze bernardyn jest narażony na dysplazję stawów biodrowych oraz osteo­chondrozę stawu ramiennego (OCD). Ze względu na słabą cyrkulację dość często występuje zapalenie uszu, więc trzeba kontrolować ich stan pod tym kątem. Słabym punktem są też u bernardynów oczy, bo odsłonięte spojówki mają tendencję do infekcji. Mogą być też problemy z wywinięciem lub podwinięciem powiek oraz stanem zapalny trzeciej powieki. Ze względu na głęboką klatkę piersiową psy tej rasy mają predyspozycję do rozszerzenia i skrętu żołądka. Jako profilaktykę zaleca się dzielenie posiłku dziennego na dwie mniejsze porcje oraz należyty wypoczynek w po jedzeniu w legowisku dla psa – co najmniej pół godziny przed podjęciem dalszej aktywności. Zdarzają się – choć nie tak często – choroby serca u bernardynów, a na stare lata mogą pojawić się zwyrodnienia kręgosłupa oraz stawów, zwłaszcza jeśli pies nie był dobrze prowadzony w młodości.

Charakter psów rasy bernardyn

Bernardyny to bardzo zrównoważone i łagodne psy. Wyróżniają się dużym oddaniem wobec rodziny, co czyni je doskonałymi psami towarzyszącymi. Są delikatne wobec dzieci i bardzo opiekuńcze. Bernardyn dobrze chowa się z innymi zwierzętami i rzadko bywa agresywny. Ujawnia się to tylko w sytuacji zagrożenia, gdy włącza się instynkt pochodzący jeszcze u psów bojowych. Dzięki temu dobrze sprawdza się w roli stróża, bo jest czujny i doskonale potrafi obserwować otoczenie. Nie jest szczekliwy i nie daje się łatwo sprowokować do bójki. Jednak w ostateczności potrafi być bardzo skutecznym obrońcą. Ze względu na domieszkę krwi psów bojowych musi być dobrze ułożony, by jego instynkt wraz z potężnymi rozmiarami był utrzymywany w ryzach. Mimo pozorów bernardyny są energicznymi psami, lubią się bawić i biegać, ale nie można ich przeciążać.

Odżywianie

Pies o takich rozmiarach jak bernardyn je sporo, więc koszt utrzymania zwierzęcia może oscylować w okolicy 500-600 zł. Bardzo ważne jest, by nie były to puste kalorie, ale pełnowartościowy pokarm, bo rasy olbrzymie mają szczególne zapotrzebowanie na składniki odżywcze i mineralne. W karmie powinny się pojawić glukozamina i chondroityna, by chronić szkielet i stawy tak psa. Dieta bernardyna zmienia się z wiekiem, ale bieżąca aktywność też ma wpływ, jakie porcje powinien spożywać. Inaczej będzie żywiony pies towarzyszący, a inaczej pracujący.

Pielęgnacja bernardynów

Opiekun bernardyna musi zdawać sobie sprawę, że jest to rasa silnie liniejąca oraz obficie śliniąca. Bywa to uciążliwe dla domowników, ale sam pies nie wymaga specjalnej pielęgnacji. Jego sierść ma właściwości samoczyszczące, więc szczotkowanie u dorosłego osobnika może odbywać się raz w tygodniu. Szczenię czesze się jednak codziennie, by pomóc mu usunąć podszerstek. Trochę trudniej zadbać o prawidłowy wygląd sierści u odmian długowłosych. Zwłaszcza partie za uszami mają tendencję do filcowania, więc trzeba na to zwrócić uwagę podczas zabiegów pielęgnacyjnych.

Opieka i wychowanie

Rasa mimo zrównoważonego temperamentu wymaga podstawowego szkolenia, choćby ze względu na gabaryty. Bernardyny powinny być przy tym traktowane łagodnie, ale z konsekwencją. Potrafią manifestować swoją niezależność, co może okazać się kłopotliwe dla ludzi. Jednocześnie te psy tworzą silną więź z opiekunem, dlatego wymagają stałego kontaktu z człowiekiem. Nie są to zwierzęta, które można trzymać ciągle w ogrodzie, potrzebują spacerów i zabawy. Należy pamiętać o oszczędzaniu sił u zwierzęcia, tak by nie przeciążać jego szkieletu i stawów. Odpoczynek po spacerze musi być zapewniony dla niego w wygodnym miejscu. Legowisko dla dużego psa lub legowisko dla psa XXL to będzie właściwy wybór, przy czym musi być też łatwe w utrzymaniu czystości ze względu na linienie i ślinienie się tej rasy. Legowisko dla bernardyna powinno znajdować się blisko domowników, tak by czuł się częścią rodziny – jest to pies o dużej wrażliwości.

Potrzeba ruchu

Bernardyny lubią biegać, ale nie nadają się na przebieżki za rowerem. Jeden spacer dziennie z aktywnością o średnim natężeniu wystarczy, by zwierzę było zadowolone, bez narażania na przeciążenie. Pomimo dużych rozmiarów przy zachowaniu regularnego ruchu może być pies trzymany w dużym mieszkaniu, nie tylko w domu z ogrodem. Podczas spaceru trzeba pamiętać o smyczy ze wzmocnionym karabińczykiem lub jeszcze lepiej o szelkach, ze względu na jego wielką siłę.

Dla kogo polecany jest bernardyn?

Rasa jest rekomendowana dla osób poszukujących oddanego towarzysza o spokojnym temperamencie. Ponieważ toleruje inne zwierzęta oraz dzieci, do takiego domu będzie świetnie pasował. Trzeba liczyć się z dużymi wydatkami na żywienie, więc opiekun musi posiadać miesięcznie takie zasoby finansowe. Zdecydowanie tak duży pies nie nadaje się do małych mieszkań w bloku i do chodzenia po schodach. Osoby biorące pod swój dach bernardyna powinny umieć zachowywać się w sposób zrównoważony, ale umieć egzekwować posłuszeństwo od psa oraz motywować go do aktywności.

Cena szczeniaka rasy bernardyn

Psy tej rasy kosztują z rodowodem około 3000 zł wzwyż. Chcąc nabyć szczeniaka najlepiej współpracować z hodowlami zarejestrowanymi w ZKWP, należącym do międzynarodowej federacji FCI. Cena może być wtedy wyższa, ale jest większa pewność, że nie wystąpią wady genetyczne u psa oraz będzie posiadał pełną dokumentację odnośnie pochodzenie i charakteru.

Na koniec

Najsłynniejszy pies bernardyn – filmowy Beethoven – świetnie oddał cechy rasy. Oddany rodzinie opiekun i skuteczny strażnik to właśnie charakteryzuje te psy. Musi mieć jednak zapewnione bardzo dobre warunki pod względem ilości miejsca oraz dobrej jakości pokarmu. Z tego względu nie jest to obecnie aż tak popularna rasa w Polsce, ale ma grono swoich wielbicieli.

Wróć do artykułów