Owczarek australijski (typ amerykański) – pies stróżujący i rodzinny

Owczarek australijski, zwany aussie to inteligentny i oddany człowiekowi pies. Mimo łagodnego charakteru potrzebuje doświadczonego opiekuna, bo owczarki z natury są bardzo niezależne. Najważniejsze są mocne relacje z bliskimi ludźmi, oparte na zaufaniu oraz trening i socjalizacja. W takich warunkach stanie się to nie tylko pies idealny do domu, w którym są dzieci, ale również czujny i skuteczny stróż dobytku i obrońca przed intruzami.

Spis treści:

• Pochodzenie i historia owczarka australijskiego
  • Nazwa rasy
  • Ciekawostki
• Wygląd psów rasy owczarek australijski?
  • Rodzaj sierści
  • Umaszczenie
• Zdrowie u owczarka australijskiego
• Charakter u owczarka australijskiego
• Odżywianie rasy owczarek australijski
• Pielęgnacja owczarka australijskiego
• Opieka i wychowanie owczarka australijskiego
• Potrzeba ruchu
• Dla kogo polecany jest owczarek australijski?
• Cena szczeniaka owczarka australijskiego
• Na koniec

Pochodzenie i historia owczarka australijskiego

Pies rasy owczarek australijski ma wbrew pozorom pochodzenie amerykańskie. Już w XVII wieku osadnicy przybywający na tereny dzisiejszego USA zabierali ze sobą stada owiec. Do wypasu niezbędne były psy pasterskie, więc i one im towarzyszyły. Różnorodne odmiany owczarków zaczęły krzyżować się ze sobą w nieplanowany sposób. Dawało to nieoczekiwane rezultaty, ale dla pasterzy najważniejsze były walory użytkowe psów, a nie ich wygląd. Pomimo tego zaczęły wyodrębniać się odmiany regionalne, które dostosowywały się do warunków naturalnych, w których przebywały, m.in. aussie. Rasa owczarka australijskiego została wypromowana przy dużym udziale Jay’a Sisler’a, który był doskonałym treserem psów. Zdobył sławę pokazem sztuczek na rodeo wykonywanych m.in. przez te owczarki w latach 50 i 60. XX wieku. Do popisowych akrobacji tych futrzaków należało balansowanie na cienkiej desce, wspinaczka po drabinie, a nawet skakanie przez skakankę. Z hodowli Jay’a Sisler’a na uwagę zasługują zwłaszcza dwa owczarki australijskie. Psy o imieniu Shorty i Stub stały się bohaterami filmów Disneya pt. „Stub, najlepszy pies do bydła na Zachodzie” oraz „Biegnij, Appaloosa, biegnij”. Shorty jest przodkiem większości współczesnych owczarków australijskich.

Uznanie przez związek kynologiczny tej rasy nie obyło się bez perypetii. Założony w 1957 roku Australian Shepherd Club of America (ASCA) obawiał się, że po rejestracji wzorca przez Amerykański Związek Kynologiczny, owczarek australijski straci walory użytkowe, tzn. predyspozycje psa pracującego. Hodowcy owczarka założyli własne stowarzyszenie USASA, które zostało uznane przez AKC dopiero w 1993 roku. W 1996 roku aussie zostały uznane przez Międzynarodową Federację Kynologiczną (FCI). Od roku 2007 owczarek australijski uzyskał prawo do interchampionatu. Aussie w Polsce pojawił się dopiero w 1995 roku, a pierwsza rejestracja psa w ZKwP odbyła się w 1999 roku. Na pierwszy miot w naszym kraju trzeba było czekać aż do 2003 roku, ale obecnie popularność tej rasy wzrasta coraz bardziej, zwłaszcza wśród miłośników psich sportów.

Nazwa rasy

Przydomek „australijski” dla tego owczarka powstał nie ze względu na pochodzenie, ale dlatego, że był przeznaczony do wypasania merynosów sprowadzanych do Stanów Zjednoczonych z Australii na przełomie XIX i XX w. O rasie mówi się też aussie, co oznacza po prostu australijski.

Ciekawostki

Wśród owczarków australijskich wyodrębniły się dwie linie: wystawowa i użytkowa. Ten drugi wariant nie jest aż tak efektowny, jeśli chodzi o wygląd, ale ma silniejszy instynkt wypasania i jest świetnym psem pracującym. Potrafią nie tylko wypasać owce, ale również bydło, co wymaga silniejszego charakteru. Odmiana wystawowa jest masywniejsza i posiada bujną i lśniącą sierścią. Oba rodzaje aussie mają dużą potrzebę ruchu i zadań do wykonania, bo mają duże pokłady energii.

Wygląd psów rasy owczarek australijski

Jest to pies średniej wielkości o harmonijnej budowie oraz silnym tułowiu. Głowa jest płaska, ale mocna z lekko zwężająca się kufą. Uszy są trójkątne, stojące i załamane ku przodowi. Kolor oczu występuje w różnych wariantach, w zależności od koloru sierści. Barwa tęczówki może być od błękitu i zieleni do bursztynowych lub piwnych. Ogon może być krótki lub długi, a także szczątkowy od urodzenia.

Rodzaj sierści

Aussie jest psem z włosem o średniej długości. Zazwyczaj jest ona prosta lub lekko się faluje. Dłuższe włosie tworzy grzywę portki oraz pióra. Jej walorem jest nieprzemakalność, a długość podszerstka zależy od klimatu. Zazwyczaj jest bujny, dzięki czemu psy są odporne na warunki klimatyczne.

Umaszczenie

Podstawowe kolory u owczarka australijskiego obejmują czarny i czekoladowy. Wpływ na modyfikację tych barw ma gen merle, z którego wynikają cztery typowe umaszczenia aussie, Może być cały czarny albo z białymi znaczeniami i podpaleniami, tworząc cętkowanie, czyli marmurek. Rozkład jest unikalny dla każdego psa. W sumie jest znanych 16 kombinacji umaszczenia z domieszkami barw czekoladowej, niebieskiej i białej.

Zdrowie u owczarka australijskiego

Jest to rasa z zasady odporna, ciesząca się długo dobrym zdrowiem. Problemem u aussie mogą być choroby o podłożu genetycznym Dotyczy to oczu m.in. zaćmy i anomalii oczu collie (CEA), czy zanik siatkówki (PRA). Duża ruchliwość owczarków australijskich powoduje u nich też czasem kontuzje. Legowisko ortopedyczne dla psa będzie konieczne w przypadku przeciążeń stawów czy łap, a także przy sporadycznie występującej u aussie dysplazji bioder i łokci. Z innych chorób może się zdarzyć epilepsja, nowotwór oraz choroby autoimunnologiczne.

Charakter owczarka australijskiego

Najbardziej rzucającą się w oczy cechą osobowości owczarka australijskiego jest jego energiczność i wesołe usposobienie. Jest to pies łagodny, dobrze dogadujący się z innymi zwierzętami oraz świetnie bawiący się z dziećmi. Wobec obcych zachowują się raczej nieufnie, ale bez agresji. Aussie bywają natomiast szczekliwe, a ich instynkt psów pasterskich potrafi się ujawnić w nietypowy sposób. Potrafią zaganiać oddalające się dzieci, podszczypując je przy tym, jak owce. Mogą też polować na rowerzystów i samochody, jako potencjalne zagrożenia dla stada. Jednak takie zachowania pojawią się wtedy, gdy owczarek nie jest wystarczająco wybiegany i zaangażowany w zajęcia umysłowe. Jeśli zapewni im się dobre warunki, są spokojne. W domu ich ulubionym miejscem będzie legowisko dla psa, z którego będą czujnie obserwować otoczenie.

Odżywianie rasy owczarka australijskiego

Aussie potrzebują wysokokalorycznej diety ze względu na dużą ruchliwość, a w przypadku psów pracujących lub uprawiających systematycznie sporty, te dawki muszą jeszcze wzrosnąć. Owczarki australijskie cieszą się dobrym apetytem i nie wybrzydzają. Mogą dostawać dobrej jakości karmę zarówno suchą, jak i mokrą. Dobrze idzie im rozgryzanie kości oraz twardych elementów, więc dieta BARF będzie też dobrym wyborem. Nie zaszkodzi suplementacja, bo choć jest to pies średniej wielkości, zdarza się u tej rasy dysplazja stawów.

Pielęgnacja owczarka australijskiego

Pomimo długiej sierści owczarek australijski nie wymaga skomplikowanych zabiegów kosmetycznych. Okrywa włosów nie zbiera brudu, więc wystarczy czesać psa raz na tydzień ze szczególnym uwzględnieniem sierści za uszami, bo ma tendencję do filcowania. Do kąpieli należy używać szamponu dla psów z sierścią półdługą, a po zmoczeniu nie rozczesuje się sierści. Wytartego psa należy odesłać na legowisko dla średniego psa i ewentualnie okryć kocem, by sierść wyschła naturalnie przez noc.

Opieka i wychowanie owczarka australijskiego

Aussie nawiązuje silną relację z opiekunem i potrzebuje jego uwagi oraz wspólnych zajęć. Ponieważ jest to pies stróżujący, legowiska dla owczarka australijskiego powinno znajdować się w strategicznym miejscu w domu, tak by mógł obserwować otoczenie. Do właściwych zachowań owczarka australijskiego można skłonić tylko za pomocą pozytywnych metod, nigdy siłą. Bardzo chętnie współpracuje z ludźmi i nie trzeba go przekupywać smakołykami czy dawać im wymyślne zabawki. Aprobata i pochwałą człowieka są dla tych psów wystarczającą nagrodą. Agresja związana z obroną terytorium może pojawić się, gdy psiak nie jest odpowiednio socjalizowany. Najlepiej zacząć go przyzwyczajać od najwcześniejszych miesięcy do ludzi i zwierząt, by potem nie sprawiał problemów jego instynkt obronny.

Potrzeba ruchu

Pokłady energii drzemiącej w owczarku australijskim koniecznie muszą znaleźć ujęcie na intensywnych spacerach, na których pies zostanie porządnie wymęczony i uda się potem bez ociągania na miękkie legowisko dla psa. Bez tego frustracja aussie będzie przejawiać się poprzez agresywne zachowanie oraz niszczeniu przedmiotów. Warto zatem wybrać się na nawet kilkugodzinną wyprawę połączoną z psim sportem niż dzielić dziennie wyjścia na kilka małych spacerów. Prócz dużej potrzeby ruchu u aussie jest też potrzeba zajęć intelektualnych, więc wykonywanie poleceń człowieka będą mu sprawiać frajdę. Ta rasa jest świetna w psich sportach zwłaszcza w agility, czyli w pokonywaniu torów przeszkód.

Dla kogo polecany jest owczarek australijski?

Jest to bardzo wdzięczny pies do wychowania, ale nie polecany jest dla początkujących hodowców. Owczarek potrafi być krnąbrny i brak doświadczenia u opiekuna spowoduje, że psiak zacznie pokazywać się ze złej strony. Pogodne usposobienie i chęć do zabawy sprawia, że jest to zwierzak dobry do domu, w którym są dzieci. Może mieszkać zarówno w bloku, jak i w domu z ogrodem, pod warunkiem codziennej intensywnej dawki ruchu. Dlatego nie jest to rasa dla osób starszych oraz zapracowanych, które nie mają czasu na zaplanowanie dynamicznej aktywności.

Cena szczeniaka owczarka australijskiego

Polskie hodowle aussie są na wysokim poziomie i można znaleźć szczeniaka z rodowodem z doskonałym pochodzeniem. Cena małego owczarka australijskiego będzie oscylować pomiędzy 6000-8000 zł. Te różnice w ostatecznie wynikają z rodzaju umaszczenia, osiągnięć rodziców na wystawach oraz sportowych. Na cenę ma też wpływ renoma hodowli.

Na koniec

Owczarek australijski to bystry i ukierunkowany na pracę pies, który doskonale współpracuje z człowiekiem. Wymaga dużej dawki ruchu oraz zajęć intelektualnych, więc nie jest to dobry wybór rasy dla osób zabieganych. Łagodne usposobienie sprawia, że aussie sprawdza się nie tylko jako pies stróżujący, ale również rodzinny.